Παρασκευή 20 Μαΐου 2011

Ακαδημία Επιστημών της Καλιφόρνιας, Σαν Φρανσίσκο από τον Renzo Piano

Το κείμενο είναι αναδημοσίευση από την πτυχιακή εργασία "Πράσινη ασπίδα πάνω από τη Πόλη'', της Δ.Αθανασούλα και της Β.Κυριοπούλου.

Πώς ένας αρχιτέκτονας τοπίων «καλλιεργεί» τη φύση χωρίς να την αλλοιώσει; Η ερώτηση αυτή κρατά τουλάχιστον από το δέκατο όγδοο αιώνα, όταν ο μυθιστοριογράφος Samuel Richardson, έγραψε ότι το ιδανικό ήταν για το καλλιτέχνη «όχι στους λόφους επιπέδων, ή στην διαστρέβλωση της φύσης, αλλά να το βοηθήσει όπως το βρίσκει στη φύση, χωρίς να αφήνει την τέχνη του να φανεί στα έργα του πιο πολύ από αυτό (όπου τουλάχιστον μπορεί)».

Η σύλληψη της ιδέας από τον αρχιτέκτονα Renzo Piano (ο οποίος σχεδίασε και όλο το υπόλοιπο κτίριο) πραγματοποιήθηκε το 1999, και ολοκληρώθηκε μετά από 6 χρόνια με τη βοήθεια μίας ομάδας ειδικών αλλά και με τη καθοδήγηση συμβούλων περιβαλλοντικών ζητημάτων όπως Rana Creek, και Frank Almeda (βοτανολόγοι της ίδιας της Ακαδημίας) και τέλος με την βοήθεια της εταιρείας SWA Group που αναλαμβάνει μόνο έργα αρχιτεκτονικής τοπίου .

Όταν ο Renzo Piano παρουσίασε τα πρώτα σκιτσάκια για την Ακαδημία, περιέγραψε την ιδέα του, ζητώντας από το κοινό να φανταστεί τη στέγη ως μία τεράστια ανυψωμένη δρεπανιά του πάρκου, με το υπόλοιπο κτίριο να βρίσκεται κάτω από αυτή. Η πραγματοποίηση όμως αυτής της ιδέας δεν ακουγόταν και τόσο εύκολη αρχικά.

Η στέγη έχει επτά χαρακτηριστικούς λόφους, θυμίζοντας έτσι έντονα το έδαφος της περιοχής του Σαν Φρανσίσκο. Ωστόσο όμως οι λόφοι αυτοί αποτέλεσαν και ένα εμπόδιο στην προσπάθεια υλοποίησης του έργου του. Ένα ερώτημα που το προβλημάτισε αρκετά ήταν το πώς θα μπορούσαν οι λόφοι αυτοί να συγκρατήσουν το χώμα χωρίς αυτό να γλιστράει. Ύστερα από αρκετές μελέτες όμως κατάφερε να δημιουργήσει μηχανισμούς και να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένα υλικά στις διάφορες στρώσεις που θα απέτρεπαν την πιθανότητα αυτή.

Στην περίπτωση της Ακαδημίας, η στέγη έχει σχεδιαστεί με σκοπό να σέβεται το φυσικό κόσμο γύρω από το κτίριο, να χρησιμεύει ως ένας βιότοπος και να αποτελεί παράλληλα και ένα σημαντικό έργο τέχνης. Ένα από τα πράματα που θέλησε επίσης να πετύχει, ήταν να προσφέρει και ένα χώρο (εξωτερικό εργαστήριο όπως είπε και ο ίδιος) όπου οι καθηγητές της Ακαδημίας θα μπορούσαν να κάνουν πιο ευχάριστα το μάθημα τους.



Όπως συμβαίνει με όλες τις πράσινες στέγες, και σε αυτή τη περίπτωση η σύνθεσή της βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον του κτιρίου. Έχει σχεδιαστεί επίσης με τέτοιο τρόπο, ώστε να απορροφά περίπου το 98% των νερών της βροχής, κάτι το ποίο αποτελεί πολύ βασικό πλεονέκτημα για μία πόλη όπως το Σαν Φρανσίσκο, όπου το σύστημα των λυμάτων κατά τη περίοδο βροχοπτώσεων είναι πολλές φορές υπερφορτωμένο.


Μία από τις πρώτες απαιτήσεις του Renzo Piano ήταν η σωστή διάταξη των διαφόρων φυτών που θα χρησιμοποιούσε. Ήθελε να δημιουργούν μία πολύ τακτοποιημένη, καθαρή και πράσινη εικόνα όπως είπε και ο ίδιος. Προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, έπρεπε οι βοτανολόγοι Paul Kephart και Rana Creek να πειραματιστούν με περίπου 29 διαφορετικά είδη φυτών προτού καταλήξουν σε ένα αποτέλεσμα που θα ικανοποιεί τις αισθητικές απαιτήσεις του Renzo Piano και παράλληλα θα προάγει τη βιοποικιλότητα. Έτσι ύστερα από αυτές τις προσπάθειες η ομάδα επέλεξε συνολικά 9 διαφορετικά είδη φυτών χαμηλά σε ύψος και που μπορούν να συνυπάρξουν μεταξύ τους. Αξίζει να τονιστεί επίσης ότι η επιλογή τους έγινε και με βάση τους διάφορους οργανισμούς που μπορούν να προσελκύσουν όπως μέλισσες, πεταλούδες κ.α.











1 σχόλιο: